Ψυχαναλυτικη ή Ψυχοδυναμικη Ψυχοθεραπεια
Η ψυχοδυναμική ή ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας μέσω συνομιλίας, και αποτελεί μια μορφή κλινικής πρακτικής που βασίζεται σε ψυχαναλυτικές θεωρίες και πρακτικές. Σαν τύπος θεραπείας έχει πολλές ομοιότητες με την ψυχανάλυση, αν και είναι λιγότερο εντατική. Οι ψυχαναλυτικές θεωρίες επικεντρώνονται στο να αυξήσουν την κατανόηση για τον εαυτό και στο να βαθύνουν την επίγνωση της συναισθηματικής ζωής και των ενδοψυχικών συγκρούσεων που κρύβονται πίσω από τις δυσκολίες του ανθρώπου που αναζητά βοήθεια. Η ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία αποσκοπεί στο να καταστήσει γνωστές τις πλευρές εκείνες του εαυτού που δεν είναι και τόσο (ή καθόλου) γνωστές. Ο θεραπευτής, μαζί με τον θεραπευόμενο, θα επιχειρήσουν να διερευνήσουν τις ασυνείδητες σκέψεις και τα συναισθήματα που χρωματίζουν την εσωτερική ζωή. Μέσα από αυτή τη διαδικασία ο άνθρωπος μπορεί να κατανοήσει και να λύσει θέματα που τον απασχολούν, έχοντας αυξήσει την επίγνωσή του για ορισμένες πτυχές της εσωτερικής του ζωής και της επιρροής της στις σχέσεις του στο παρελθόν και στο παρόν. Αποσκοπεί σε βαθύτερη αλλαγή.
Η ψυχαναλυτική ή ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία στοχεύει να βοηθήσει ανθρώπους με άγχος, κατάθλιψη, συναισθηματικό πόνο, ή δυσκολίες στις σχέσεις τους, να κατανοήσουν και να αλλάξουν βαθιά ριζωμένα, συχνά ασυνείδητα, και περίπλοκα συναισθηματικά προβλήματα και προβλήματα σχέσεων. Όμως και άνθρωποι οι οποίοι υποφέρουν από μια αίσθηση απώλειας νοήματος στη ζωή τους, ή που αναζητούν την απαλλαγή από ορισμένα εμπόδια στην αυτοπραγμάτωσή τους, μπορεί να βοηθηθούν πολύ από την ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία.
Η ψυχαναλυτική ή ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία είναι αποτελεσματική για μια ευρεία κλίμακα ψυχικών δυσκολιών, όπως για παράδειγμα κατάθλιψη, άγχος, πανικός. Συμβάλλει σημαντικά στη βελτίωση της ψυχικής υγείας στο σύνολό της, στην γενικότερη αίσθηση ευεξίας και στο αίσθημα καλύτερου ελέγχου των γεγονότων της ζωής. Ο Shelder (2010), ο οποίος έκανε μια ευρεία ανασκόπηση πολλών ερευνών, δημοσίευσε ένα άρθρο στο American Psychologist, όπου συμπεραίνει πως, όπως δείχνουν οι έρευνες που μελέτησε, τα οφέλη της ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας συνεχίζουν να αυξάνονται ακόμα και μετά την περάτωσή της.
Η σχέση με τον θεραπευτή αποτελεί σημαντικό στοιχείο της ψυχαναλυτικής ή ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας. Ο θεραπευτής παρέχει ένα ασφαλές και ιδιωτικό πλαίσιο, το οποίο διευκολύνει μια διεργασία όπου θα ξεδιπλωθούν οι ασυνείδητες πτυχές του εσωτερικού κόσμου του θεραπευόμενου, και θα ανιχνευτούν μέσα από τη σχέση του με τον θεραπευτή. Η διεργασία αυτή βοηθά στην σταδιακή κατανόηση των πτυχών αυτών, οι οποίες γίνονται πλέον συνειδητές. Αυτό δίνει τη δυνατότητα στον θεραπευόμενο να τις κατανοήσει και να μπορέσει να κάνει αλλαγές.
Ορισμένα χαρακτηριστικά
Στα πλαίσια μιας ψυχαναλυτικής ψυχοθεραπείας ο θεραπευτής μαζί με τον θεραπευόμενο θα σκεφτούν και θα συζητήσουν τα βαθύτερα συναισθήματα του θεραπευόμενου για τις καταστάσεις τις ζωής του και τις σχέσεις του. Ο θεραπευόμενος μπορεί να αναγνωρίσει, να σκεφτεί και να βάλει σε λόγια αντιφατικά συναισθήματα, ή συναισθήματα που φοβόταν να σκεφτεί ότι νιώθει, ή που απέφευγε με διάφορους τρόπους. Ο ψυχοδυναμικός θεραπευτής ακούει και μέσα από τον λόγο του θεραπευόμενου αναγνωρίζει επαναλαμβανόμενα μοτίβα στις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις σχέσεις για τα οποία εκείνος μιλάει. Μέσα στη θεραπεία συζητιώνται οι νέες αλλά και οι παλαιότερες σχέσεις με σημαντικούς άλλους, και εντοπίζονται οι τρόποι με τους οποίους οι παλιές σχέσεις επηρεάζουν τις νέες. Δεν είναι το παρελθόν στο επίκεντρο, αλλά περισσότερο η σύνδεσή του με το παρόν. Ο στόχος είναι να μπορέσει ο θεραπευόμενος να ελευθερωθεί από τους τρόπους με τους οποίους οι παλιές εμπειρίες προκαθορίζουν το παρόν.
Σε μια ψυχοδυναμική ή ψυχαναλυτική ψυχοθεραπεία δεν δίνεται έμφαση μόνο στις διαπροσωπικές σχέσεις με σημαντικούς άλλους, αλλά και στην φαντασία, τις επιθυμίες και τα όνειρα, και τα ονειροπολήματα. Ο θεραπευτής ενθαρρύνει τον θεραπευόμενο να μιλά για οτιδήποτε είναι στο νου του, ελεύθερα, χωρίς κρίση και χωρίς φόβο ότι θα κριθεί. Όλα αυτά βοηθούν να κατανοηθεί ο τρόπος που ο θεραπευόμενος βιώνει τον εαυτό του και τους άλλους και πως νοηματοδοτεί την εμπειρία του, ή πως εμποδίζουν να βρει ικανοποίηση στη ζωή του.
Ο σκοπός της ψυχοδυναμικής ψυχοθεραπείας υπερβαίνει την ανάγκη ανακούφισης από συμπτώματα και αφορά την βελτίωση της ποιότητας ζωής μέσα από την αυξημένη επίγνωση εαυτού. Η ψυχοθεραπεία έχει σαν αποτέλεσμα την βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, την καλύτερη αξιοποίηση των ικανοτήτων και δυνατοτήτων του θεραπευόμενου που πιο πριν ήσαν δεσμευμένες από τις εσωτερικές του συγκρούσεις, τη βελτίωση της αίσθησης αξίας του εαυτού, τη βελτίωση της σεξουαλικής ζωής, την καλύτερη κατανόηση εαυτού και άλλων.